Rynek nabiału: Tradycyjna śmietana w polskiej kuchni i globalny wzrost popularności mleka koziego

Na rynku produktów mleczarskich obserwujemy dwa wyraźne trendy. Z jednej strony konsumenci pozostają wierni tradycyjnym produktom, które od pokoleń stanowią fundament lokalnych kuchni, takim jak kwaśna śmietana w Polsce. Z drugiej strony, rośnie globalne zapotrzebowanie na alternatywy premium, napędzane świadomością zdrowotną. Przykładem tego zjawiska jest dynamicznie rozwijający się rynek mleka koziego.

Kwaśna śmietana – niezastąpiony klasyk w Polsce

W polskiej tradycji kulinarnej śmietana zajmuje miejsce szczególne. Rozróżniamy jej dwa podstawowe rodzaje: słodką śmietankę, idealną do deserów, oraz kwaśną, będącą efektem fermentacji. To właśnie kwaśna śmietana, o charakterystycznym smaku i kremowej konsystencji, jest nieodłącznym elementem wielu dań.

Zastosowanie w zależności od zawartości tłuszczu

Wybór odpowiedniej śmietany zależy od jej przeznaczenia. Najchudsza, często określana jako „jogurtowa” lub „sałatkowa” (9-12% tłuszczu), jest doskonałym dodatkiem do sałatek i mizerii. Do zabielania zup, takich jak ogórkowa, barszcz ukraiński czy pomidorowa, tradycyjnie używa się śmietany 18-procentowej, która dzięki wyższej zawartości tłuszczu nie warzy się w gorących potrawach i nadaje im aksamitnej gładkości. Z kolei najtłustsza, 22-procentowa, idealnie sprawdza się w gęstych sosach mięsnych.

Potencjał kulinarny i wartości odżywcze

Mimo że w ostatnich latach niektórzy konsumenci, w obawie przed kaloriami, sięgają po jogurt naturalny jako zamiennik, śmietana pozostaje niezastąpiona w klasycznych polskich przepisach. Trudno wyobrazić sobie smak tradycyjnych pierogów na słodko – z owocami czy twarogiem – bez dodatku kwaśnej śmietany. Podobnie jest z knedlami ze śliwkami czy naleśnikami z serem.

Co więcej, śmietana jest źródłem białka, wapnia, fosforu oraz witamin A i B2. Współczesne badania dietetyczne coraz częściej wskazują, że zdrowe tłuszcze zawarte w nabiale mogą być korzystniejszą alternatywą dla węglowodanów, co sprawia, że umiarkowane spożycie śmietany wpisuje się w zbilansowaną dietę.

Mleko kozie – zdrowa alternatywa napędza globalny rynek

Podczas gdy śmietana króluje w lokalnych kuchniach, na arenie międzynarodowej rośnie potęga mleka koziego. Traktowane jako produkt premium, zdobywa coraz większe uznanie konsumentów poszukujących zdrowszych zamienników dla tradycyjnego mleka krowiego.

Dynamiczny wzrost i prognozy rynkowe

Globalny rynek mleka koziego został wyceniony na 10,12 miliarda dolarów w 2024 roku i według prognoz IMARC Group ma osiągnąć wartość 15,18 miliarda dolarów do 2033 roku, przy średniorocznym tempie wzrostu wynoszącym 4,38% w latach 2025-2033. Obecnie największym rynkiem zbytu jest Ameryka Północna, która w 2024 roku odpowiadała za ponad 38% udziałów.

Kluczowe czynniki popularności

Za sukcesem mleka koziego stoi rosnąca świadomość jego korzyści zdrowotnych. Jest ono łatwiej trawione niż mleko krowie, ma niższą zawartość alergenów i stanowi dobre źródło wapnia, co czyni je idealnym wyborem dla osób z nietolerancją laktozy i wrażliwym układem pokarmowym.

Wszechstronność produktów z mleka koziego, obejmująca sery, jogurty, mleko w proszku, a nawet kosmetyki, dodatkowo napędza popyt. Rozwój platform e-commerce zwiększył dostępność tych produktów, a globalne trendy związane ze zdrowym odżywianiem, dietami wysokobiałkowymi i żywnością funkcjonalną sprawiają, że perspektywy dla tego segmentu rynku są bardzo obiecujące.

Struktura rynku i główni gracze

Rynek mleka koziego dzieli się na segmenty według produktów (mleko płynne, sery, mleko w proszku), kanałów dystrybucji (supermarkety, sklepy specjalistyczne, sprzedaż online) oraz regionów. Do kluczowych graczy w branży należą firmy takie jak Ausnutria Dairy Corporation Ltd., Granarolo S.p.A., Meyenberg oraz St Helen’s Farm.